Zelfzorg in tijden van corona - deel 1

Een artikel over zelfzorg - met een praktische oefening!

Met de winter in aantocht is zorgen voor jezelf extra belangrijk. Voor veel mensen is die koude, donkere periode hoe dan ook al moeilijk. Met alle onzekerheid, angst, beperkingen, eenzaamheid en andere bijwerkingen die het coronavirus met zich meesleept wordt het er helaas niet makkelijker op. Zorg dus maar extra goed voor jezelf nu, je verdient het!

Zelfzorg, wat is dat eigenlijk?

Me-time kennen we inmiddels wel. Eens heerlijk de tijd nemen voor een warm bad, een keertje naar de sauna gaan of er even in je eentje tussenuit knijpen kan veel deugd doen en daar is dan ook helemaal niks op tegen. Maar dat is niet wat zelfzorg is!

Zelfzorg betekent dat je iedere dag opnieuw kiest voor een leven dat goed en gezond is voor jou, een leven waarbij je zowel fysiek als mentaal kan floreren. Zelfzorg betekent niet 'af en toe een momentje nemen' maar consequent voor jezelf kiezen. En nee, dat is niet egoïstisch. Weet je wel hoe je in het vliegtuig eerst je eigen zuurstofmasker moet opzetten? Zo is het met zorgen ook. Iedereen in je omgeving vaart er wel bij als jij je goed voelt.

Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Velen van ons zijn geconditioneerd om onszelf weg te cijferen. Om te doen wat 'moet'. Om anderen eerst tevreden te houden. Maar zelfzorg kan beginnen met kleine acties. Doe bijvoorbeeld al eens de volgende oefening.

Oefening

Stel je voor dat je een telefoon bent. Alles wat je doet op een dag vraagt energie van je, en zo loopt je batterij leeg. Pas als je op 20% zit krijg je waarschuwingssignalen. Dat is al erg laat, liefst van al blijven we dus ver boven die grens. Bij 10% zit je al in de kritieke gevarenzone. En onder de 3% schakelt het systeem zichzelf gewoon uit. Je moet er dus voor zorgen dat het niet zo ver komt. Door af en toe wat me-time te nemen kan je in het beste geval de batterij wel een beetje opladen, maar dat is niet voldoende. Dat is geen structurele oplossing. Wat je wel kan doen is een evenwicht zoeken in je energiehuishouding.

Maak om te beginnen eens een lijstje. Eerst lijst je alles op wat energie vreet. Alles waar je meer energie in steekt dan je eruit haalt. Wees eerlijk met jezelf, ook als je ongemakkelijke waarheden tegenkomt. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je werk heel veel energie van je vraagt, of scrollen door Facebook, of de zorg voor een naaste, discussies in het huishouden, piekeren, je eindeloze to-do-lijst, etc. Ga voor jezelf eens na hoeveel uren per dag of per week je besteedt aan zaken die je energie zuigen?

Maak vervolgens een lijstje van dingen die je opladen, zaken die je meer energie geven dan je erin steekt. Ook dat is voor iedereen anders. Koken kan voor de ene een bron van energie zijn terwijl het bij een ander juist veel energie vráágt. Misschien is een energiebom voor jou quality-time doorbrengen met je kinderen/partner/vrienden, of misschien net even helemaal alleen zijn. Of misschien allebei, dat kan natuurlijk ook. Is het voor jou iedere dag tijd nemen om even te bewegen, te mediteren of uitgebreid te ontbijten? Uitslapen? Een goed boek lezen? Lijst alles op waar je aan denkt en doe dan dezelfde denkoefening als daarnet: hoeveel uur per dag of week besteed je aan zaken die je energie geven?

Maak nu de balans op. Alleen jij kan dit beoordelen! Er is geen juist of fout.

Merk je dat je eigenlijk de hele dag lang bezig bent met zaken die veel energie vragen en neem je één keer per week eens tijd voor een bad, dan heb je dus een structureel probleem. Jouw batterij loopt eigenlijk voortdurend leeg. Vraag jezelf dan af waar je meer 'oplaadmomenten' kan inbouwen. Voor veel mensen is dit niet evident. We zijn niet gewend om onszelf tijd te gunnen. Je hoeft dan ook niet meteen je hele leven om te gooien, dat hou je niet vol. Begin met een kleine verandering. Probeer toch zeker één maal per dag iets te doen wat je energie geeft. Plan dit echt in, zet het desnoods in je agenda. Vijf minuutjes wild dansen in de huiskamer. Tien keer een diepe buikademhaling doen. Een kwartier vroeger naar bed. Het zijn kleine aanpassingen, maar zo toon je aan jezelf dat je jezelf de moeite waard vindt.

Zie jezelf graag. Zorg voor jezelf. Neem tijd om te bloeien. Je bent het waard.